SY Ciri wśród fiordów – I Love Norway 2019 Porta Sailing Team. Rozpoczął się długi, bo prawie trzymiesięczny rejs jachtu Ciri po norweskich fiordach.
Wyruszyliśmy ze Szczecina 8 czerwca 2019 r., po drodze do Stavanger odwiedzając Kopenhagę, wyspę Anholt, Skagen i Flekkefjord. Był to pierwszy etap armatorski rejsu I love Norway 2019 zorganizowanego przez Fundację 4 Kontynenty.
Pierwsze godziny rejsu przebiegły spokojnie. Wiał niezbyt silny wiatr z kierunków wschodnich, bez wysiłku żeglowaliśmy wzdłuż niemieckiego wybrzeża Morza Bałtyckiego do pierwszego portu – Kopenhagi. Jacht płynął spokojnie kołysany niezbyt dużymi falami. Czas płynął leniwie, nocne wachty załoga urozmaicała rozmowami i przekąskami, które oferował bogato zaopatrzony kambuz, zaprowiantowany jak stołówka w modnym kurorcie. Szafki, jaskółki i lodówkę wypełniały po brzegi różnorodne potrawy gotowe, półprodukty, smakołyki oraz napoje.
Podejście do Kopenhagi wywołało poruszenie dość rozleniwionej spokojną żeglugą załogi. Dziesiątki jachtów, motorówek, statków, kontenerowców i wycieczkowców przecinały cieśninę Sund w różnych kierunkach i jachtowy AIS nieustannie alarmował o możliwości bliskiego kontaktu z którąś z jednostek. Na brzegu górowała potężna spalarnia odpadów, z igielitowym torem dla narciarzy, na dachu. W Kopenhaskiej marinie panował spory ruch. Na szczęście łatwo znaleźliśmy miejsce do cumowania. W manewrach portowych pomógł klubowicz mariny, przez żeglarzy zwany niedźwiedziem, ze względu na okazałą sylwetkę. Stanęliśmy u wylotu ścieżki wiodącej do syrenki, co jak się okazało miało swoje konsekwencje, o których z chwilę.
Kopenhaga – królewsko i odlotowo
W Kopenhadze akurat odbywał się Royal Run – biegi na 1 milę i na 10 km. Na odcinku 10 km przez miasto tradycyjnie biegł przedstawiciel królewskiego rodu, książę Danii Frederik z rodziną. Z powodu biegów większość ulic w centrum pozamykano, a chodniki zapełnione były biegaczami i turystami. Na szczęście nad głównymi arteriami komunikacyjnymi przerzucono mostki dla pieszych. Klucząc wśród barierek i tłumów dotarliśmy do restauracji Ankara, która bywa żelaznym punktem załóg Fundacji 4 Kontynenty. Restauracja ….Oferuje bogate menu open table. Wieczorem odwiedziliśmy wyjątkowe miejsce: Christianię – dzielnicę artystów i wszelkiej maści odszczepieńców. W Christianii, zajmującej miejsce po wojskowych koszarach, obowiązuje jakaś niepisana umowa z władzami miasta. Tuż po ósmej rano falami nadciągnęli japońscy turyści. Traktem od kopenhaskiej syrenki wysypywali się wprost na nabrzeże, przy którym stała Ciri i ustawiali do zdjęć tuż przy burcie. Czasami, dla efektowniejszych kadrów, wchodzili nam na jacht. Niektórych sami zapraszaliśmy, co kończyło się zazwyczaj dodatkową sesją fotograficzną z załogą, i głębokimi ukłonami.Nie łatwo było zostawiać Kopenhagę, odpuściliśmy kilka miejsc, które wypada zobaczyć. Ale czas naglił, spieszyliśmy do Flekkefjord, chcieliśmy zahaczyć o Anholt. Do tego prognozy pogody często nie pokrywały się ze rzeczywistością, nie gwarantując, że dotrzemy do celu w zaplanowanym terminie. Przed południem oddaliśmy cumy i przez Sund popłynęliśmy na północ, by wkrótce dotrzeć do zamku Kronborg znajdującego się w Helsingor. Płynąc z dość silnym prądem stoczyliśmy pojedynek na nerwy z kursującymi między Helsingor. a Helsingborgiem promami. Dwa promy mijały się w odległości 200-300 metrów od siebie, a my pomiędzy nimi kręciliśmy kółka czekając, aż przepłyną. Kronborg, zwany zamkiem Hamleta jest bramą Sundu. Za nim zaczyna się Kattegat. Potężna forteca, wpisana na listę światowego dziedzictwa Unesco, stanowiła kiedyś symbol panowania Danii na tych wodach. Przez wieki żeglarze musieli tu uiścić opłatę, aby przedostać się z Kattegatu do Sundu. Opłata która zasilała królewski skarbiec.
Anholt – raj fok i samotników
Wyspa Anholt jest doskonałym miejscem do wypoczynku. I jak się okazuje także do życia. Niestety niewielu stać na tak odważny krok i ucieczkę z miasta, chociaż Dania wprowadziła program zasiedlenia wyspy oferując dom i zwolnienie z wszelkich opłat przez kilka miesięcy. Na wyspie mieszka około 130 osób(dane z 2017 roku). Turyści docierają tu promem i jachtami, których w marinie w sezonie cumuje nawet kilkadziesiąt.Na wiatry w Kattegacie narzekać nie możemy. Nocne podejście do Anholt, przez rozległe mielizny, przy dużym zafalowaniu, i dość silnym wietrze od strony wejścia do portu okazało się trochę stresujące. Siła wiatru wzrosła, w porywach osiągając 6B, do tego z chmur, które podążały za nami od południa zaczął padać deszcz. Podejście do Anholt nie jest oświetlone. Nie ma wyznaczonego toru, nie ma nabieżników, świecą się jedynie główki portowe.W nocy, przy zafalowaniu i wschodnim wietrze robi się nieciekawie. Aby dostać się do mariny od południa, należy minąć kardynałkę zachodnią, następnie wybrać kurs północno wschodni i po jakimś czasie wschodni. Nas, silny, przeciwny wiatr zmusił do halsowanie pośród płycizn, więc uważnie wpatrywaliśmy się w ekran plotera. Na szczęście, kiedy dopadła nas burza, byliśmy już o dwie mile od mariny. Uruchomiliśmy silnik i w strugach deszczu, z błyskawicami za rufą doczłapaliśmy się za główki falochronu.Rano na Anholt zaświeciło słońce. Było przyjemnie ciepło. Załatwiliśmy formalności portowe w automacie, który wydał nam też kartę do prysznica, zjedliśmy śniadanie i pieszo wyruszyliśmy na mierzeję znajdującą się po drugiej stronie wyspy. Szybkim marszem po schodkach, krętych ścieżkach, pośród nielicznych domów, drzew i krzaków dotarliśmy na wzgórza, skąd rozpościerał się widok na piękną plażę i błękitną wodę oraz kolonię przyczep kempingowych, otoczonych płotem. Chaotycznie rozstawione przyczepy wraz z krzywymi budkami podręcznych magazynków, stolikami, parasolkami nie pasowały do urody wyspy. Sam błękit morza dla wypoczywających w Międzyzdrojach, czy na Helu może być zaskoczeniem. Pomijając czystość tutejszych plaż, czy stan infrastruktury, kolor wody przypomina ten znany z Chorwacji. Dno widać na głębokości kilku metrów. Trudno uwierzyć w nasz ogólnonarodowy brak szacunku do przyrody i przyzwolenie, by w Polsce ścieki z pól i zakładów nadal bezkarnie trafiały do morza. Kontynuowaliśmy wędrówkę wewnętrznymi ścieżkami wyspy. Jej północno-wschodnia część okazała się pustynna i pozbawiona wysokiej roślinności. Jak podaje Wikipedia pustynia na Anholt, podobno największa w północnej Europie, jest dziełem człowieka. Drzewa w tej części wyspy wycięto pod budowę latarnii morskiej. Obecnie postępuje dalsza erozja gleb, dlatego tereny te częściowo zamknięte są dla turystów, których tu zresztą spotykaliśmy niewielu.Niechcący zboczyliśmy ze szlaku i na skróty dotarliśmy na wydmy przy mierzei. Z góry dostrzegliśmy, że cała mierzeja zajęta jest przez foki. Focze rodziny z małymi, wylegiwały się na piasku, a pośród nich spacerowały mewy. Raczej nie powinno nas tu być, tu musi być rezerwat. Zawróciliśmy więc i plażą, mijając symboliczne barierki broniące dostępu do rezerwatu, dotarliśmy do latarni morskiej.Przy latarni stoi drewniana budka, a w niej fantastycznie wielka lorneta. Jej zasięg pozwala podglądać życie fok na mierzei. Ale foki spotkać można także pod latarnią, gdzie bawią się i polują w bliskiej odległości od brzegu. Czasami nawet odpoczywają na plaży pozwalając ludziom zbliżyć się na kilka metrów. Do mariny wracaliśmy plażą. Miałem ochotę pobiegać, więc zostawiłem załogę i po plaży, na przemian po grząskim piasku i kamieniach, boso, buty trzymając w rękach pobiegłem do mariny. Wyszło prawie prawie 10 km. Choć nie biegam od ponad pół roku, nie czułem zmęczenia, bolały tylko nogi, od nierównego i grząskiego terenu.
Skagen – ładniejszy Hel
Kolejnym punktem jest Skagen. Nazwa fonetyczna to „skejen”, na co zwracają nam uwagę Polacy mieszkający w Danii. Niestety z racji opóźnienia, w Skagen stoimy tylko kilka godzin. Zwiedzamy centrum i kupujemy zaopatrzenie bo przed nami tylko już Norwegia
14 czerwca po południu ruszamy na najdłuższy odcinek rejsu. 180 Nm do Flekkefjord.Wiatru nie ma, godzinami bujamy się na silniku. Mijamy miejsce gdzie wody Bałtyku stykają się z Morzem Północnym. Podobno różnica w zasoleniu powoduje, że morza nie mieszają się ze sobą, dlatego w miejscu styku widać różne odcienie wody i dziwne falowanie, jakby fale trafiały na tkwiące pod powierzchnią wody skały.Parę godzin później wiatr rośnie do 3B, z kierunków wschodnich, co pozwala już na minimalną żeglugę na żaglach, które, z racji sporego zafalowania i słabego wiatru, niemiłosiernie strzelają. Usztywniamy grot kontraszotem. Od dłuższego czasu od strony duńskiej obserwujemy ciemne chmury. W pewnym momencie gęstą mgłą rozlewają się po morzu zakrywając brzegu i płynące statki. Refujemy żagle i za chwilę dostajemy silny boczny wiatr. Mimo refów log pokazuje, że pędzimy 8 węzłów. Mocno pada deszcz. Na szczęście w falami radzi sobie autopilot, a my chowamy się w zejściówce.Od tej pory Morze Północne serwuje nam regularnie dość wysokie fale i mocny wiatr w okolicach 6B, który jak po sznurku prowadzi nas do Flekkefjord.
Flekkefjord – polskie miasteczko, jak nigdy wcześniej
Niecałe dwie doby później wpływamy między fiordy. Do Flekkefjord mamy około 10Nm. Podziwiamy drewniane domy, tuż nad lustrem wody, wciśnięte pomiędzy skaliste zbocza, z pomostami, przy których cumują łodzie. Nad domami górują lasy. Cudowne miejsce na wypoczynek, choć dla niektórych Norwegów to także stałe miejsce do życia.. Przed Flekkefjord mijamy jeszcze dwie kosmiczne platformy naftowe.Po g. 22 jest nadal jasno. Wprost z mariny udajemy się do miasta, gdzie odbywa się festiwal szantowy zorganizowany przez polskie małżeństwo, od lat mieszkające w Norwegii. Niewielka scena i spory tłumek widzów. Tańczą, albo popijają drinki i piwo. Na lewo i prawo od sceny znajdują się tarasy restauracji, zajęte są chyba wszystkie stoliki. Na scenie polski Banana Boat. Krzyczy ze sceny lider zespołu: – „A może tak, a może nie” – it’s mean: „maybe not, maybe yes” – singing together in polish. – Wiemy, wiemy co to znaczy – odkrzykuje mu ktoś po Polsku. Czujemy się jak u siebie. Wspaniała atmosfera. Języki: norweski, angielski i polski mieszają się ze sobą. I tylko cena piwa, ok. 40 zł za plastikowy kubek 0,4ltr, sprzedawana w foodtrucku, przypomina, że to jednak inny kraj. Koncerty kończą się przed północą występem gwiazdy festiwalu -Pyrates. Na nas czeka jeszcze impreza na cumującym obok Roztoczu. Na jachcie świetna atmosfera i załoga, której kapitanem jest Marek Popiel, wspaniały człowiek, o ciepłym charakterze. Rano dostajemy MMSa: zdjęcie gazety z Flekkefjord. W niej relacja z festiwalu, na zdjęciu część naszej załogi.Dzień zaczynamy od wspinaczki na taras widokowy górujący nad całą zatoką. Zawracam jednak w pół drogi, żeby przeprowadzić przegląd jachtowych urządzeń. Wieczorem u Pawła i Agnieszki zaczyna się pofestiwalowe afterparty. Nadal grzebię pod pokładem, dołączam więc do załogi dopiero wieczorem. Na stole pierogi, sałatki, ciasto, wszystko jest dziełem Agnieszki. Pierogi wegańskie są najsmaczniejsze, więc kiedy przychodzę, zastaję już tylko ich wspomnienie. Wszyscy w doskonałych humorach, szanty, w wykonaniu Pawła, lecą jedna za drugą. Są też rozmowy o kolejnej edycji festiwalu w przyszłym roku. Impreza przeciąga się do zmierzchu, czyli sporo po północy.Rano, podśpiewując „Rolling to Stavanger” szykujemy się do ostatniego etapu rejsu. Do Stavanger jutro przylatuje nasza zmiana: Marcin z załogą. My 19 czerwca odlatujemy do Polski.Płyniemy wygodnie południowym wiatrem. Po 80 Nm jesteśmy u celu. Przed Stavanger, do którego płynie się w kierunku południowym, podobnie jak na Anholt towarzyszą nam silny wiatr w nos, deszcz i temperatury w granicach 10-12 stopni C.Rano Stavanger znów wita nas słońcem i ciepłem. Sprzątamy, odpoczywamy i gościmy norweską Polonię. Mówią, że dobrze im się tu żyje. Zwiedzają Ciri i zapewniają, że słoneczna pogoda, jest jednak wyjątkiem i mamy szczęście, bo zazwyczaj pada. Przyjeżdża Marcin – kapitan drugiej załogi.Marcina wprowadzam w tajniki obsługi jachtu. Mamy jeszcze czas na zwiedzanie, zakup pamiątek. Na koniec nocne Polaków rozmowy do trzeciej rano. Przed czwartą siedzimy już w autobusie na lotnisko. W Polsce podobno upały, ale do samolotu wsiadamy w kurtkach.
Igor Morye – armator jachtu SY Ciri
Wspieraj remont jachtu dla Fundacji 4 Kontynenty